Cuốn sách mà độc giả đang có trên tay là tài liệu học tập dành cho môn Xã hội học đại cương, được ấn hành, sửa chữa, bổ sung và cập nhật nhiều lần, và lần xuất bản gần đây nhất là do Nhà Xuất bản Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh xuất bản, vào năm 2012.
Trong thời gian gần đây, những tài liệu về xã hội học tiếp cận được ngày càng nhiều, do đó nhu cầu sửa chữa và cập nhật là rất cần thiết. Để biên soạn tài liệu này, chúng tôi đã tra cứu những tài liệu gốc của các nhà xã hội học cổ điển như Émile Durkheim, Max Weber, đồng thời tham khảo thêm các tài liệu về các giáo trình xã hội học nhập môn lưu hành ở Mỹ, Anh và Pháp. Có thể nói các giáo trình nhập môn này rất đa dạng về nội dung và những chủ đề chính cần được trình bày. Chúng ta có thể nêu lên một số: về các giáo trình của các tác giả ở Mỹ, có thể kể đến John Macionis mà cuốn sách Xã hội học của ông được xuất bản lần thứ 15 (năm 2013); cuốn Xã hội học: một dẫn nhập toàn cầu, được viết cùng với Ken Plummer, được in lại lần thứ 5 (2012); hoặc cuốn Nhập môn xã hội học (tái bản lần 2, 2016) do OpenStax phát hành. Về giáo trình nhập môn xã hội học ở Anh, không thể không kể đến cuốn Xã hội học của Anthony Giddens (in lần thứ 8, năm 2017, có ghi thêm tên người cộng tác Philip Sutton). Ở Pháp, cuốn Xã hội học đương đại của hai tác giả J-P Durand, R. Weil, in lại lần thứ ba vào năm 2006[1].
Các giáo trình xã hội học nhập môn bằng tiếng nước ngoài nêu trên có số lượng trang rất lớn, tối thiểu trên 500 trang khổ lớn như cuốn của OpenStax và có cuốn lên hơn 1.100 trang như cuốn của Giddens và Sutton, bởi lẽ trong đó các tác giả còn giới thiệu các vấn đề xã hội học chuyên biệt, như: giới và tính dục, chủng tộc và tính tộc người, phương tiện truyền thông và công nghệ, hôn nhân và gia đình, tôn giáo, chính quyền và chính trị, việc làm và kinh tế, dân số và môi trường, sức khỏe và y tế,… Đây là những chủ đề lớn mà cuốn xã hội học này chưa có điều kiện để đề cập và thông thường được dành cho các sách xã hội học chuyên biệt.
Trong lần tái bản quyển sách Xã hội học này, chúng tôi thêm vào cuối mỗi chương phần ôn tập bao gồm các khái niệm chính, một số câu trắc nghiệm và câu hỏi tự luận, nhằm giúp độc giả và đặc biệt các bạn sinh viên, có thể tự học, tự kiểm tra kiến thức qua các chủ đề được trình bày trong mỗi chương.
Mặc dù đã cố gắng, chúng tôi vẫn ý thức sách còn nhiều thiếu sót và hạn chế. Do đó, chúng tôi mong nhận được ý kiến đóng góp của bạn đọc để cuốn sách được hoàn thiện hơn.
Nguyễn Xuân Nghĩa
(Thư điện tử: nguyenxnghia@gmail.com)
[1] Trong cuốn sách này, về các sách vừa nêu, chúng tôi không có điều kiện để tham khảo tất cả những ấn bản mới nhất mà, với một số sách, chỉ là những ấn bản trước đó (xin xem Tài liệu tham khảo cuối sách).