MỤC TIÊU HỌC LIỆU
Học liệu được biên soạn nhằm cung cấp tài liệu học tập cho sinh viên chuyên ngành marketing, học chuyên sâu về môn Phát triển sản phẩm mới. Tài liệu cung cấp những kiến thức từ tổng quan về phát triển sản phẩm mới, giúp người học thấu hiểu về tầm quan trọng của phát triển sản phẩm mới trong doanh nghiệp, các chiến lược trọng tâm của sản phẩm mới, đó là qui trình phát triển sản phẩm mới, điều lệ đổi mới sản phẩm và danh mục sản phẩm. Từ đó, cung cấp những kiến thức chuyên sâu bằng cách phân tích từng giai đoạn của qui trình phát triển sản phẩm mới, từ việc phân tích nhận diện cơ hội cho đổi mới sản phẩm cho đến hình thành ý niệm sản phẩm, sàng lọc đánh giá ý niệm, phát triển sản phẩm, thử nghiệm sản phẩm và phát triển chiến lược tung sản phẩm ra thị trường.
Bên cạnh những lý thuyết chuyên sâu, tài liệu kết hợp những ví dụ minh họa cụ thể, những câu chuyện thực tế để người học dễ hiểu, giúp củng cố kiến thức cũng như có thể vận dụng để thảo luận, phân tích tình huống hay thực hiện các bài tập thực hành. Tài liệu được biên soạn phù hợp cho sinh viên mọi hệ đào tạo từ chính qui cho đến trực tuyến hay từ xa, vừa làm vừa học và bất kỳ ai yêu thích marketing, có nhu cầu tìm hiểu về phát triển sản phẩm mới.
CẤU TRÚC HỌC LIỆU
Tài liệu được biên soạn gồm 9 chương, cụ thể như sau:
Chương 1: Tổng quan về phát triển sản phẩm mới. Chương này cung cấp cho người học kiến thức tổng quan về phát triển sản phẩm mới, sản phẩm mới là gì, tầm quan trọng của phát triển sản phẩm mới, các nguyên nhân thành công/thất bại của sản phẩm mới, sự phát triển sản phẩm mới trong bối cảnh toàn cầu hóa và các chiến lược trọng tâm trong đổi mới sản phẩm.
Chương 2: Qui trình phát triển sản phẩm mới. Chương này giới thiệu tổng quan về qui trình phát triển sản phẩm mới, các nhiệm vụ đánh giá theo từng giai đoạn của qui trình, một số vấn đề cần lưu ý của qui trình phát triển sản phẩm mới. Chương này cũng trình bày một vài trường hợp phát triển sản phẩm mới cụ thể và sự khác biệt của việc phát triển sản phẩm mới là dịch vụ.
Chương 3: Sự hình thành và lựa chọn cơ hội phát triển sản phẩm mới. Chương này trình bày chiến lược sản phẩm mới, xây dựng kế hoạch nền tảng sản phẩm, các cơ sở để phân tích và nhận diện, lựa chọn cơ hội cho phát triển sản phẩm mới. Bên cạnh qui trình phát triển sản phẩm mới là một chiến lược trọng tâm được trình bày ở chương 2, chương này trình bày hai chiến lược trọng tâm của đổi mới sản phẩm, đó là xây dựng điều lệ đổi mới sản phẩm và quản lý danh mục sản phẩm.
Chương 4: Sự sáng tạo và ý niệm sản phẩm. Chương này phân tích khái niệm sáng tạo và vai trò của lãnh đạo trong việc kích thích sự sáng tạo và đổi mới của tổ chức. Ngoài ra, chương này cũng làm rõ các khái niệm về ý tưởng sản phẩm, ý niệm sản phẩm và sản phẩm mới, hai phương thức căn bản để hình thành ý niệm sản phẩm, đó là hình ý niệm sản phẩm dựa trên các nguồn sẵn có và dựa vào thực hiện nghiên cứu của doanh nghiệp. Trong đó, phương thức hình thành ý niệm sản phẩm dựa trên nguồn sẵn có được trình bày cụ thể, đó là bộ công cụ cho người dùng (Toolkits), cộng đồng internet (Crowdsourcing), người sử dụng dẫn đầu (Lead users) hay sự đổi mới mở (Open innovation).
Chương 5: Hình thành sản phẩm mới dựa trên việc tìm kiếm và giải quyết vấn đề khách hàng. Chương này trình bày phương pháp hình thành ý niệm sản phẩm mới dựa việc nhận ra và giải quyết vấn đề cho khách hàng. Cụ thể, chương trình bày các phương pháp thu thập vấn đề khách hàng như dựa vào hồ sơ bên trong doanh nghiệp, dữ liệu trực tiếp từ phòng kỹ thuật, marketing, phân tích vấn đề với khách hàng trong quá trình sử dụng sản phẩm và phân tích ngữ cảnh trong tương lai để nhận ra vấn đề của khách hàng. Bên cạnh đó, các kỹ thuật giải quyết vấn đề để hình thành ý niệm sản phẩm mới cũng được đề nghị như kỹ thuật brainstorming, dựa vào sự sáng tạo nhóm, ban chuyên môn hay cộng đồng mạng.
Chương 6: Hình thành ý niệm sản phẩm mới dựa trên phương pháp phân tích thuộc tính sản phẩm. Chương này trình bày hai phương pháp bao gồm phương pháp định lượng và định tính để hình thành ý niệm sản phẩm mới dựa trên việc phân tích thuộc tính sản phẩm. Trong đó, phương pháp định lượng bao gồm phương pháp phân tích bản đồ nhận thức về thuộc tính sản phẩm dựa trên quan điểm nhà quản lý và quan điểm khách hàng và phân tích sự đánh đổi (Trade-off analysis). Phương pháp phân tích định tính gồm phân tích các khía cạnh sản phẩm, sử dụng danh sách kiểm tra (checklist) và phân tích mối quan hệ giữa các thuộc tính và người dùng, các tình huống sử dụng khác nhau.
Chương 7: Đánh giá, thử nghiệm và dự báo cho ý niệm sản phẩm. Chương này trình bày hệ thống đánh giá ý niệm sản phẩm, qui trình thử nghiệm ý niệm sản phẩm, phân tích kết quả nghiên cứu. Đồng thời, mô tả các phương pháp đánh giá toàn diện ý niệm sản phẩm, bao gồm phương pháp tính điểm, phương pháp dựa trên dự án NewProd và phương pháp phân tích cấp bậc. Ngoài ra, các phương pháp dự báo doanh số cho sản phẩm mới cũng được trình bày để lựa chọn ý niệm sản phẩm mới.
Chương 8: Phát triển và thử nghiệm sản phẩm mới. Chương này cung cấp những kiến thức về tổ chức xây dựng cũng như quản lý nhóm sản phẩm mới, giúp người học thấu hiểu về giao thức sản phẩm và xây dựng giao thức sản phẩm trước khi ý niệm sản phẩm được đưa vào thiết kế, sản xuất. Chương này cũng mô tả qui trình thiết kế sản phẩm và thử nghiệm sản phẩm mới. Người học thấu hiểu vai trò của thiết kế, kiến trúc một sản phẩm, phát triển nguyên mẫu sản phẩm, quản lý quá trình thiết kế và ứng dụng công nghệ máy tính trong thiết kế và sản xuất. Bên cạnh đó, người học thấu hiểu vai trò của marketing trong quá trình phát triển sản phẩm mới, tầm quan trọng, mục tiêu và các quyết định trong thử nghiệm sản phẩm.
Chương 9: Tung sản phẩm ra thị trường. Chương này trình bày việc lập kế hoạch và thực thi chiến lược cho sản phẩm tung ra thị trường. Lập kế hoạch chiến lược bao gồm xác định các chiến lược cơ sở, chiến lược thị trường mục tiêu, định vị sản phẩm, tạo ra giá trị độc đáo cho sản phẩm, quản trị thương hiệu và bao bì. Từ các chiến lược cơ sở, chiến lược marketing cụ thể cho sản phẩm tung ra thị trường được phát triển, dựa trên chu kỳ tung sản phẩm ra thị trường, chiến lược marketing mix hay mô hình A-T-A-R. Ngoài ra, các quyết định thử nghiệm thị trường và mô tả các phương pháp thử nghiệm được phân tích, bao gồm bán hàng giả định, bán hàng có kiểm soát và bán hàng toàn diện. Đồng thời, người học được trang bị kiến thức về ý nghĩa và qui trình quản trị sản phẩm tung ra thị trường.
CHUẨN ĐẦU RA
Môn học Phát triển sản phẩm mới nhằm trang bị kiến thức chuyên sâu cho người học về qui trình phát triển một sản phẩm mới, bao gồm (1) nhận diện và lựa chọn cơ hội, (2) hình thành ý niệm sản phẩm, (3) đánh giá ý niệm sản phẩm, (4) phát triển sản phẩm và (5) tung sản phẩm ra thị trường. Dựa trên cơ sở lý thuyết, người học có thể vận dụng để phân tích tình huống, nhận xét/đánh giá việc phát triển sản phẩm mới của một doanh nghiệp, đề xuất giải pháp và có thể thực hiện phát triển một sản phẩm mới. Thông qua đó, người học có thể phát triển tư duy sáng tạo, kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề và yêu thích sự đổi mới.
YÊU CẦU ĐỐI VỚI NGƯỜI HỌC
Để học tốt môn này, người học cần được trang bị kiến thức nền tảng của môn Marketing căn bản và Nghiên cứu Marketing. Người học nên đọc tài liệu trước khi đến lớp để có thể tham gia thảo luận nhóm, đóng góp ý kiến trên lớp. Bên cạnh lý thuyết trong tài liệu này, người học nên đọc thêm các tài liệu khác về phát triển sản phẩm mới, đặc biệt là tài liệu tiếng Anh để củng cố và mở rộng kiến thức. Ngoài ra, việc quan sát và theo dõi tin tức thời sự trên các phương tiện truyền thông đại chúng, các hoạt động marketing, phát triển sản phẩm mới từ các doanh nghiệp hay các bài báo nghiên cứu được công bố trên các tạp chí là cần thiết để có thể hình thành ý niệm sản phẩm mới cũng như rèn luyện kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề.
Kết thúc mỗi chương, người học cần vận dụng lý thuyết để trả lời các câu hỏi ôn tập, thảo luận, phân tích tình huống và thực hiện các bài tập thực hành.
CÁCH TỰ HỌC VỚI CUỐN SÁCH NÀY
Tài liệu được biên soạn một cách có hệ thống, từ tổng quan cho đến cụ thể từng giai đoạn của qui trình phát triển sản phẩm mới. Cho nên rất dễ cho người học có thể tự học. Người học nên đọc lời nói đầu trước để nắm tổng quan nội dung, cấu trúc môn học. Sau đó là học lần lượt từng chương theo thứ tự. Trong quá trình học, người học cần có tư duy phản biện, đặt câu hỏi tại sao và suy nghĩ trả lời. Kết thúc mỗi chương, người học cần trả lời các câu hỏi ôn tập để đảm bảo đã nắm vững lý thuyết. Sau đó, vận dụng lý thuyết để phân tích tình huống và thực hành các bài tập cùng với nhóm.
NHÓM TÁC GIẢ
TS. Đỗ Khắc Xuân Diễm: đảm trách chủ biên và biên soạn các chương 4, 5, 6, 8 và 9.
TS. Hoàng Thị Hòa: thành viên, biên soạn các chương 1, 2, 3, và 7.
LỜI KẾT
Nhóm tác giả xin chân thành cảm ơn Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Mở thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện cho nhóm biên soạn và hoàn thành tài liệu này. Mặc dù nhóm tác giả đã cố gắng để hoàn thiện một cách tốt nhất nhưng không thể tránh khỏi sai sót. Chúng tôi rất mong nhận được sự góp ý của bạn đọc để tài liệu được hoàn thiện hơn ở lần tái bản sau. Mọi đóng góp, xin gửi về email: diem.dkx@ou.edu.vn.
Trân trọng cảm ơn!