MỤC TIÊU HỌC LIỆU
Môn học Kế toán tài chính tại Trường Đại học Mở TP. HCM được chia thành 4 học phần: Kế toán tài chính 1 (KTTC 1), Kế toán tài chính 2 (KTTC 2), Kế toán tài chính 3 (KTTC 3) và Kế toán tài chính 4 (KTTC 4). Nội dung mỗi học phần được xây dựng phù hợp với mục tiêu đào tạo và quá trình nhận thức của người học. Trên cơ sở kế thừa các khái niệm đã được trình bày trong môn Nguyên lý kế toán, KTTC 1 và KTTC 2 sẽ cung cấp kiến thức cơ bản về kế toán để sinh viên nắm được cách thức ghi nhận, đánh giá, trình bày và công bố những yếu tố cơ bản trên Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. KTTC 3 cung cấp kiến thức phức tạp, chuyên sâu hơn về kế toán tài chính như nghiệp vụ kinh doanh xuất nhập khẩu, đầu tư tài chính, bất động sản đầu tư, thuế thu nhập doanh nghiệp. Ở mức độ này, sinh viên không chỉ vận dụng được hệ thống tài khoản kế toán mà còn phải giải thích được bản chất kinh tế của giao dịch, cách xử lý của chuẩn mực kế toán trong mối quan hệ với các quy định pháp lý khác. KTTC 4 cung cấp cho sinh viên kiến thức về hệ thống chứng từ kế toán, hệ thống sổ sách kế toán, hệ thống báo cáo tài chính, xử lý sai sót trong kế toán.
CẤU TRÚC HỌC LIỆU
Hướng tới mục tiêu trên, tài liệu học tập môn học KTTC 1 được biên soạn nhằm mục đích cung cấp nguồn tư liệu cụ thể, chi tiết để sinh viên có thể tự nghiên cứu lý thuyết, hiểu rõ được những khái niệm và nguyên tắc cơ bản liên quan đến các đối tượng kế toán, vận dụng vào hệ thống tài khoản kế toán; từ đó sinh viên có thể trả lời được các bài tập tình huống, giải được các bài tập vận dụng, các bài tập nâng cao. Để biên soạn tài liệu học tập, nhóm biên soạn dựa trên hệ thống các văn bản về kế toán và thuế đã được ban hành: Chế độ kế toán được ban hành theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC, hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam đã ban hành và các thông tư hướng dẫn các chuẩn mực kế toán Việt Nam,… Nhằm tạo thuận lợi cho sinh viên, nhóm tác giả đã đưa nhiều thí dụ với lời giải thích cụ thể, câu hỏi trắc nghiệm có đáp án, bài tập cuối chương có lời giải và bài tập cuối chương dành cho sinh viên tự giải để kiểm tra kiến thức của mình.
Kết cấu tài liệu học tập môn KTTC 1 được bố trí thành 3 chương, sắp xếp theo trình tự các yếu tố của Bảng cân đối kế toán. Cụ thể như sau:
• Chương 1: Tổng quan về kế toán tài chính và hệ thống kế toán Việt Nam
• Chương 2: Kế toán tiền và nợ phải thu
• Chương 3: Kế toán hàng tồn kho
Đầu tiên, để giúp sinh viên có cái nhìn toàn cảnh về hệ thống kế toán Việt Nam, nhóm tác giả giới thiệu Chương 1 - Tổng quan về kế toán tài chính và hệ thống kế toán Việt Nam. Nội dung chương này trình bày những vấn đề cơ bản về kế toán tài chính, khung pháp lý của hệ thống kế toán Việt Nam, các nguyên tắc cơ bản của kế toán, yêu cầu và nguyên tắc trình bày báo cáo tài chính,… Sang chương 2 và chương 3, mỗi chương nhóm tác giả trình bày thống nhất gồm những nội dung cơ bản sau:
• Những khái niệm và nguyên tắc cơ bản: Trình bày các khái niệm liên quan, điều kiện ghi nhận, cách đánh giá từng đối tượng kế toán kèm theo giải thích và thí dụ cụ thể.
• Vận dụng vào hệ thống tài khoản: Trình bày nội dung và kết cấu tài khoản liên quan, nguyên tắc hạch toán, hướng dẫn hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh chủ yếu, với nhiều thí dụ minh họa có giải thích và bài tập thực hành có lời giải.
• Khác biệt số liệu kế toán và số liệu tính thuế thu nhập doanh nghiệp: Nêu và giải thích những trường hợp chủ yếu làm phát sinh khác biệt số liệu được kế toán ghi nhận với số liệu được chấp nhận khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp, giải thích cụ thể và có thí dụ minh hoạ từng trường hợp.
• Giới thiệu chứng từ và sổ kế toán: Nhóm tác giả liệt kê và giới thiệu mẫu chứng từ, sổ kế toán liên quan đến đối tượng kế toán ở từng chương.
• Câu hỏi ôn tập, câu hỏi trắc nghiệm, bài tập có lời giải, bài tập tự giải, bài tập tổng hợp về chứng từ, sổ kế toán và sơ đồ hạch toán.
MỤC TIÊU CỦA MÔN HỌC
Học xong môn học này sinh viên có khả năng:
• Trình bày được vai trò của kế toán tài chính, khung pháp lý của hệ thống kế toán Việt Nam, vận dụng được hệ thống các nguyên tắc kế toán trong việc trình bày Báo cáo tài chính doanh nghiệp.
• Vận dụng các yêu cầu của chuẩn mực kế toán liên quan để thiết lập, vận hành, kiểm soát và đánh giá được công tác kế toán tài sản ngắn hạn tại doanh nghiệp.
• Tổ chức hệ thống chứng từ, sổ kế toán bằng tay, bằng máy, tổng hợp số liệu và trình bày thông tin kế toán tài tài ngắn hạn trên Bảng cân đối kế toán.
• Có năng lực về tổ chức thực hiện công việc và tuân thủ đạo đức nghề nghiệp
CĂN CỨ PHÁP LÝ BIÊN SOẠN TÀI LIỆU
Tài liệu học tập biên soạn căn cứ chủ yếu vào Chế độ kế toán Việt Nam được ban hành theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính, Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam, Thông tư số 78/2014/TT-BTC - Hướng dẫn thi hành nghị định số 218/2013/NĐCP của Chính phủ quy định và hướng dẫn thi hành Luật thuế Thu nhập Doanh nghiệp và một số văn bản liên quan khác.
YÊU CẦU ĐỐI VỚI NGƯỜI HỌC
Người học cần chuẩn bị nền tảng kiến thức cơ bản về kế toán thông qua môn nguyên lý kế toán trước khi tiếp cận môn học này. Trong mỗi chương của môn học này, sinh viên cần đọc và hiểu kỹ lý thuyết, độc lập giải toàn bộ các thí dụ của chương, trước khi thực hiện các bài tập ở cuối chương.
CÁCH TỰ HỌC VỚI TÀI LIỆU NÀY
Tài liệu này có thể được sử dụng để tự học. Người học đọc trước nội dung kiến thức trong từng chương và trả lời các câu hỏi ôn tập để hệ thống lại kiến thức. Sau đó người học nên làm các bài tập trong phần bài tập có gợi ý trả lời, kiểm tra kết quả. Phần bài tập tự giải giúp nâng cao kỹ năng tư duy, tính toán cho người đọc.
LỜI CẢM ƠN
Nhóm biên soạn xin bày tỏ sự cảm ơn đối với Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh đã hỗ trợ kinh phí để hoàn thành tài liệu học tập môn học này. Trong quá trình biên soạn, chắc chắn còn nhiều thiếu sót. Chúng tôi mong nhận được các ý kiến đóng góp của bạn đọc để lần tái bản sau tài liệu được hoàn thiện hơn. Các ý kiến trao đổi, đóng góp của bạn đọc xin vui lòng gửi về địa chỉ:
Ngô Hoàng Điệp
Khoa Kế toán - Kiểm toán
Trường Đại học Mở TP. HCM
97 Võ Văn Tần, Phường 6, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại: 0911.434.460
Email: diep.nh@ou.edu.vn
Nhóm biên soạn